Rejon Tadżykistanu, w którym życie wydało nam się najtrudniejsze ze względu na trudną do wyobrażenie surowość przyrody, skrywa niespodziankę. Natrafiliśmy tu na ślad kilku zorganizowanych grup twórców tradycyjnego rękodzieła. Zapraszam do zapoznania się z owocami ich pracy.

Dzięki przedsiębiorczości żyjących w Murghabie kobiet (oraz pomocy różnych pozarządowych organizacji), od ponad 10 lat w regionie tworzone są grupy twórców zajmujące się produkcją i sprzedażą wytworów ludowego rzemiosła. Te inicjatywy nie tylko aktywizują społeczność i dają możliwość zarobienia pieniędzy (dla większości mieszkających w okolicy kobiet to praktycznie jedyna szansa na pracę zarobkową), ale też pomagają zachować bogactwo ludowej tradycji, ludności kirgiskiej i badachszańskiej zamieszkującej ten niegościnny zakątek gór Tadżykistanu.

Widok na Murghab w Tadżykistanie

1. TADŻYKISTAN, Murghab. Widok z jednego z okolicznych szczytów. Miasto położone jest na wysokości na 3 650 m n.p.m. zamieszkuje ok. 5 tysięcy osób. Pełni ono funkcję centrum najuboższego z rejonów Górnego Badachszanu. (Fot. Jan Horzela)

Siedziba ACTED w Tadżykistanie

2. TADŻYKISTAN, Murghab. Budynek kształtem nawiązujący do kirgiskiej jurty jest siedzibą ACTED - francuskiego NGO działającego na rzecz zachowania dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego regionu. (Fot. Jan Horzela)

Architektura Pamiru

3. TADŻYKISTAN, Murghab. Strop sali centralnej jest zwieńczony oknem typowym dla domu pamirskiego, w ten sposób budowla wyraża związek wspomnianej organizacji z dwiema głównym grupami etnicznymi zamieszkującymi rejon Murghab. (Fot. Jan Horzela)

Siedziba The Yak House w miejscowości Murghab

4. TADŻYKISTAN, Murghab. Niewielki pokój jest siedzibą THE YAK HOUSE (http://phiproject.free.fr/yakhouse.htm), działającej od ponad dziesięciu lat organizacji zrzeszającej twórców różnorodnego tradycyjnego rękodzieła. (Fot. Jan Horzela)

Tradycyjne wyszywanki z gór Pamiru

5. TADŻYKISTAN, Murghab. Jednym z owoców pracy kobiet z Murghabu i okolicznych wiosek są misternie wyszywane serwetki i obrusy. (Fot. Jan Horzela)

Symbol Pamiru - ręcznie robiona owca Marco Polo

6. TADŻYKISTAN, Murghab. Owca Marco Polo jest symbolem Pamiru, tylko jej wełnianą wersję można legalnie wywieźć poza granice kraju. (Fot. Jan Horzela)

Rękodzieło z pamiru

7. TADŻYKISTAN, Murghab. Wyszywana, wełniana makatka pokazuje, jak w lokalnym rękodziele motywy naturalistyczne przeplatają się z ludowymi. (Fot. Jan Horzela)

Rękodzieło Pamiru - etui na komórkę

8. TADŻYKISTAN, Murghab. Niewielkie torebki i pokrowce na telefony to jeden z wielu przykładów praktyczności, która zawsze była ważnym aspektem w sztuce ludowej. (Fot. Jan Horzela)

Pamiątki z Pamiru

9. TADŻYKISTAN, Murghab. Biżuteria, podobnie jak wszystkie wytwory rąk zrzeszonych rzemieślników, jest oznaczona metką zawierającą numer ewidencyjny produktu i jego twórcy. Dzięki temu pieniądze pochodzące ze sprzedaży trafiają we właściwe ręce. (Fot. Jan Horzela)

Galeria zdjęć z Pamiru

10. TADŻYKISTAN, Murghab. Motyw nawiązujący kształtem do rogów owcy Marco Polo. Różnorodne dywany i serwety wykonywane są poprzez zszywanie ze sobą fragmentów barwionego filcu. (Fot. Jan Horzela)

Tradycyjne buty szyte w górach Pamiru

11. TADŻYKISTAN, Murghab. Oto znów sztuka ludowa łączy pełną symboliki estetykę z wymiarem bardzo praktycznym ;) Twarde filcowe buty są przede wszystkim praktyczne. (Fot. Jan Horzela)

Informacja turystyczna w tadźyxkim Murghabie

12. TADŻYKISTAN, Murghab. W działającym pełną parą od tego roku Centrum Informacji Turystycznej też można kupić wytwory lokalnego rękodzieła. (Fot. Jan Horzela)

Wełna jaka służy tadżyckim artystom

13. TADŻYKISTAN, Murghab. Częstym widokiem są wazony i koszyki wykonane z wełny jaka. (Fot. Jan Horzela)

Targ w Tadżykistanie

14. TADŻYKISTAN, Murghab. Na targu można znaleźć kilka niewielkich sklepików specjalizujących się w tradycyjnym i nie do końca tradycyjnym rękodziele. (Fot. Jan Horzela)

Jak jest symbolem Pamiru

15. TADŻYKISTAN, Murghab. Nierzadko, i w różnych formach, w sztuce ludowej pojawia się jak - symbol Murghabu. Nie ma w tym nic dziwnego, bo ten pokaźnych rozmiarów ssak jest głównym żywicielem ludzi zamieszkujących tę okolicę. (Fot. Jan Horzela)

Mieszkanki Tadżykistanu zapraszają nad do domu

16. TADŻYKISTAN, Murghab. W jednym ze zwyczajnych murghabskich domów odnajduję rodzinę, wokół której skupia się grupa szesnastu kobiet zajmujących się wszystkim - od powroźnictwa i wyrobu dywanów, po wyszywanie. Zaproszony, oglądam owoce ich pracy. (Fot. Jan Horzela)

Rękodzieło pamirskich kobiet

17. TADŻYKISTAN, Murghab. W gąszczu technik i wzorów wpada mi w oko torba wykonana w całości z włóczki, którą goszczące mnie panie same sporządziły przy użyciu prostych kołowrotków. (Fot. Jan Horzela)

Warsztat tkacki. Zdjęcia z podróży w Pamir

18. TADŻYKISTAN, Murghab. A oto warsztat, przy użyciu którego z ręcznie skręcanych sznurków z sierści jaka wykonuje się prostokątne dywany. (Fot. Jan Horzela)

Dywan z sierści jaka

19. TADŻYKISTAN, Murghab. Dywanik spleciony z tych samych sznurków z jakowej sierści. (Fot. Jan Horzela)

Surowy krajobraz Tadżykistanu

20. TADŻYKISTAN, Murghab. Widząc ten surowy krajobraz murgabskich osiedli oddalonych o setki kilometrów od urodzajniejszych ziem, trudno mi było wyobrazić sobie, jak kolorowe i różnorodne mogą być wytwory rąk kobiet i mężczyzn znających tajniki tradycyjnego rzemiosła. (Fot.Jan Horzela)

Łukasz Łepecki i Jan Horzela

Łączą ich zainteresowania i miejsce urodzenia – dzielą charaktery i 300km krajową siódemką. Wkrótce w Azji Centralnej na trasie PamirBikeway2012.

Komentarze: Bądź pierwsza/y