Po półtora roku pobytu w Malezji człowiek zaczyna zauważać nowe zjawiska, dostrzega to, co wcześniej specjalnie nie przykuwało jego uwagi. I na odwrót – przyzwyczaja się i przechodzi bez emocji obok tego, co w pierwszych chwilach wzbudzało jego zachwyt czy obrzydzenie.

Taiping w Malezji

Taiping o zmierzchu. (Fot. Karolina Markocka)

Są takie elementy, które po pewnym czasie budzą w Europejczyku agresję. Zresztą nie tylko. Budzą agresję w osobach wywodzących się ze wszystkich innych kontynentów poza azjatyckim. Mam na myśli malezyjską powolność i rozleniwienie umysłu oraz ciała.

W umiejętności wolnego chodzenia zdecydowanie przodują Malajowie chociaż Hindusi dzielnie dotrzymują im kroku. Cecha ta udziela się także niczym choroba zakaźna Chińczykom. Tylko na ulicach Malezji możliwe jest doświadczenie skrajnej frustracji spowodowane niemożnością przejścia chodnikiem w żwawym tempie lub wyprzedzenia kogoś. Nawet drobni i szczupli Malajowie potrafią zagrodzić swoją osobą i sposobem balansowania ciałem całą szerokość chodnika. Potrafią także bezceremonialnie zatrzymać się na środku przejścia, bo chcą odebrać telefon i z kimś porozmawiać.
Co z tego, że blokują drogę osobom idącym za nimi. Nikt tu o tym nie myśli.

Tak samo zachowują się w sklepach. Stoją sobie jak krowy przy wieszakach, mimo że niczego nie oglądają. Nie przesuną się kiedy widzą, że ktoś bezskutecznie próbuje dostać się do półki. Mają także zwyczaj niezwykle powolnego wchodzenia i opuszczania schodów ruchomych. Mało tego! Nie raz zdarzyło mi się, że po wyjechaniu na piętro osoba stojąca przede mną nagle się zatrzymała blokując przejście. Przyspieszenia dostają jedynie wtedy, kiedy trzeba dostać się do zatłoczonego LRT (Rapid Train). Niemiłosiernie przepychają się nie zważając na innych, taranują ludzi plecakami i depczą im po stopach. Inni nie są ważni. Grunt żeby to oni dostali się do środka.

Mężczyźni bez pardonu zajmują miejsca w szybkiej kolejce nie rozglądnąwszy się czy nie ma w pobliżu kogoś starszego, kobiety z dzieckiem czy podróżnego z bagażami. Z reguły nie ustąpią miejsca, które zdobyli. W końcu musieli do niego dobiec, a przynajmniej zebrać w sobie siły witalne, co jest przecież nie lada wysiłkiem. I w tym tłumie bezmyślnych istot idących w tempie żółwio-ślimaczym i nieskoordynowanym idę ja. Przedzieram się przez tą tłustą i chudą rozlaną masę, w ręku dzierżę wyobrażony kałasznikow albo zestaw ostrych szpikulców. Nieraz mam ochotę zamordować ich wszystkich za to, że nie umieją normalnie stawiać kroków.

Albo lawirują jak pijane misie i kołyszą się przestępując z nogi na nogę albo idą w zaparte wyznaczonym torem prosto na czołowe zderzenie – z turystą dzierżącym ciężkie toboły czy ze ścianą. Nie ważne. Zasadą jest – nie przepuszczamy nikogo. Mam wrażenie, że kontakt ich mózgów z resztą ciała jest w tych momentach mocno ograniczony – może oszczędzają baterię…

Powolni i głodni

Z pewnością prawie niemożliwe jest dogadanie się z mieszkańcem Malezji, który jest głodny. Zwłaszcza mam na myśli Malajów. Suda makan? Makan jest najważniejsze. Jedzonko. Papu. Oby było dużo i tłusto. Nasi lemak, czyli smażony ryż z mięsem lub owocami morza. Yee mee, keow teow. Kluski lub ryż. Wszystko smażone. Kurczak? Koniecznie w panierce, ryba smażona na głębokim tłuszczu. Kuchnia hinduska także może poszczycić się swoimi zawiesistymi sosami, plackami naan, daalem etc.

Do wszystkiego, co płynne dosypywany jest cukier, nawet do soku z arbuza czy mango, które przecież same w sobie są słodkie. Prośba o niedosypywanie cukru nie zawsze znajduje się ze zrozumieniem bo jak to, tak bez cukru?, ale może chociaż łyżeczkę? Na pytanie: A czy w tym napoju jest cukier?, usłyszymy No lah, nie ma cukru. Nie liczy się, że jest zrobiony z syropu czy koncentratu. Zużycie ryżu i cukru w Malezji jest niewyobrażalne! I tak jest ze wszystkim.

Wszędobylska powolność: w wydawaniu i liczeniu pieniędzy w supermarkecie, pakowaniu zakupów, zbieraniu brudnych naczyń ze stolika w restauracji, wydawaniu kurczaka w KFC. Nieraz obserwując ich ruchy mam wrażenie, że widzę wszystko w zwolnionym tempie. Gdyby nie Chińczycy i nabywcza siła robocza to Malezja prawdopodobnie nadal byłaby połacią ziemi porośniętą dżunglą z rozsianymi co jakiś czas kampungami.

Zapewniam, że moja frustracja nie jest odosobnionym przypadkiem. Cierpi na nią więcej osób zamieszkujących Malezję na stałe bądź przebywających już tutaj dosyć długo. Turyści pewnie nigdy nas nie zrozumieją, ale tylko dlatego, że nie mają wystarczająco dużo czasu żeby tutaj pożyć, a więc zetknąć się z malezyjską powolnością na co dzień. Nie ma ona wpływu na ich życie, tymczasem na nasze ma, i to bardzo. Jeśli ktoś wyznaje zasadę „Śpieszmy się powoli”, „Wszystko w swoim czasie”, „Co nagle to po diable” i uważa, że ślimak choć powoli to pewnego dnia przecież i tak dotrze do celu to powinien rozważyć przeprowadzkę do Malezji.

Smacznie i tanio

Z drugiej strony Malezja jest z pewnością jednym z najbardziej bogatych i różnorodnych państw jeżeli chodzi o kuchnię. Obecność Chińczyków, Malajów i Hindusów serwuje niepowtarzalną mieszankę tych trzech tradycji kulinarnych oraz fuzji, która jest efektem ich zetknięcia. Do tego dochodzą jeszcze specjały wietnamskie, indonezyjskie, tajwańskie, tajskie, japońskie etc. Obecność przedstawicieli kultury Bliskiego Wschodu i państw europejskich dodatkowo wzbogaca stoły smakami kuchni arabskiej, tureckiej, irańskiej oraz powiewem zachodu choć akurat europejskie dania w Malezji najmniej polecam.

Potem pozostaje już tylko pławić się w różnorodności, szukać, wybierać i porównywać. Znam osoby już od kilku lat zamieszkujące ten kraj, które ciągle poszukują nowych smaków i z przekonaniem twierdzą, że z pewnością jeszcze wszystkiego nie spróbowały.

Malezja - nocny targ

Na nocnym targu w Malezji. (Fot. Karolina Markocka)

Dosyć ciekawą opcją dla smakoszy azjatyckiej kuchni jest wizyta na nocnym targu, na tzw. night market. Są one otwierane późno i trwają do rana. To miejsca, które z pewnością każdemu na długo pozostaną w pamięci. Można tam kupić wiele produktów będących podstawą azjatyckiej kuchni. Na miejscu zarzynane i skubane są kurczaki, jest tuzin rodzajów ryb i owoców morza, warzyw, liści i innej zieleniny, przypraw i owoców. Istnieją także targi tematyczne np. z tajskim jedzeniem, gdzie dostępne są specjały tej kuchni. Można jeść i jeść… straganom końca nie widać.

Kolejną zaletą jest to, że jedzenie poza domem jest w Malezji niezwykle tanie. Oczywiście pod warunkiem, że nie wybieramy się do drogiej restauracji. Mamaki, czyli uliczne stragany, serwują świeże i domowe produkty często za śmieszne wręcz pieniądze. Średnio za 6 MYR można zamówić obiad. 6 MYR odpowiada polskim 6 złotym czy też 1,5 euro.

Malezja jest także świetnym miejscem dla osób zainteresowanych wschodnią filozofią świadomości swojego ciała, rozwojem duchowym czy masażami. Jest ich cały wachlarz: masaż chiński, malajski, masaż tajski czy rozgrzewający z gorącymi kamieniami kładzionymi na ciało. Do tego dochodzi refleksologia i fish spa czy masaże wyszczuplające, relaksacyjne, lecznicze itd.

Świadomi swojego ciała na pewno znajdą tam coś dla siebie. Chińczycy bardzo dbają o zdrowy tryb życia i znają tajniki długowieczności. Herbaty, przyprawy, warzywa, których używają, to często kwintesencja zdrowia. Nie wspominając o sposobie gotowania dań. Warzywa pozostają na wpół surowe, mięso jest delikatnie uduszone na parze lub ugotowane w lekkim rosołku z warzywami i owocami morza.

Idąc do parku pobiegać zobaczymy pana medytującego przed wodospadem, grupę siedemdziesięciolatków, uprawiających jogę, sprinterów przygotowujących się do zawodów czy osoby trenujące sztuki walki. Ci, którzy dbają o sylwetkę, podchodzą do tego dosyć poważnie i sumiennie. Dlatego nikogo nie zdziwi nasze z pozoru dziwne zachowanie i ruchy, które wykonujemy. Kto wie jaką techniką się posługujemy i jaka przyświeca nam filozofia.

Muszę przyznać, że ja także zaczęłam biegać w Malezji. Nakłonili mnie do tego przyjaciele, a zachęciła atmosfera zdrowego trybu życia, którą przesiąknięte są parki, deptaki i znajdujące się wręcz na każdym kroku baseny. Ludzi biegających jest w Kuala Lumpur bardzo dużo. Ja też spróbowałam i pokochałam tę formę aktywności. Za to jestem Malezji dozgonnie wdzięczna.

Gorący klimat i doskonała lokalizacja

Kolejnym niewątpliwym plusem Malezji jest klimat. Wieczne lato to ideał dla tych, którzy nie przepadają za zimą. Soczysta, wszechogarniająca zieleń pozwala zapomnieć o nękających nas problemach. To kraj, w którym człowiek umie czasem odpuścić i powiedzieć sobie: Dobra, pomyślę o tym jutro. Wysoka temperatura oscylująca w granicach 30-35 stopni Celsjusza oraz duża wilgotność powietrza skutecznie rozleniwiają. Dni są do siebie podobne, nie ma pór roku. Zatem czas płynie sobie leniwie i jednostajnie, jedynie czasem przerywany jest gwałtowną burzą z piorunami i oberwaniem chmury, przed którym nie ochroni nawet największy i najmocniejszy parasol.

Hardcore’owa pielgrzymka do Jaskiń Batu

Malezja, zwłaszcza Kuala Lumpur ma to do siebie, że przyciąga ludzi z całego świata, których najczęściej wiele łączy: mówią w kilku językach obcych, kochają podróże, są wykształceni i żądni przygód, głodni świata. Jeśli należysz do tej grupy to jest pewne, że prędzej czy później zaprzyjaźnisz się z siatką znajomych, która oplata KL swoją pomysłowością i radością istnienia niczym sieć inteligentnych, energetycznych światłowodów. Są singlami, rzadziej mają rodziny albo są w wieku emerytalnym. Nie ma to znaczenia, tam wszyscy są w tym samym wieku. Ten zastrzyk pozytywnej energii, czystej radości istnienia okazuje się uzależniający niczym narkotyk. Ci, którzy z jakichś powodów wyjeżdżają z Malezji i zmuszeni są ją opuścić bądź uznają, że czas już wracać, ciężko to odchorowują, przypłacając swoją decyzję lub zrządzenie losu stanem zobojętnienia, przygnębienia, dojmującej tęsknoty za ciepłem i zielenią.

Kolejnym powodem, dla którego warto jest mieszkać w Malezji jest doskonała lokalizacja na mapie Azji Południowo-Wschodniej w szerokim tego słowa znaczeniu. Jest to nowoczesny kraj, ale nie tak drogi jak Singapur. Z Kuala Lumpur swobodnie można przemieszczać się do bliskich i dalekich zakątków azjatyckiego kontynentu. Opcją jest także weekendowy skok do Singapuru – to tylko pięć godzin autokarem z wielkimi wygodnymi fotelami, w których można zapomnieć o świecie. Nie wspomnę o licznych malezyjskich wyspach takich jak Penang, Perhentian, Langkawi i wiele innych, czy skoku na Borneo do Kuching i Sarawak. Ci, którzy nurkują, będą wniebowzięci.

Suma summarum – Malezja niesie ze sobą więcej pozytywnych stron niż negatywów. Oczywiście wszystko zależy od tego, z jakiego punktu widzenia się na nią patrzy.

Karolina Markocka

Krakowianka, absolwentka filozofii (UP) i kulturoznawstwa bliskowschodniego (UJ). Pasjonatka podróży, języków obcych, ciągle głodna nowych wyzwań oraz ‘kadrów chwil’ do sfotografowania i opisania. Z zawodu pilot wycieczek, organizator przedsięwzięć promujących kulturę.

Komentarze: 3

obserwatore.eu 6 sierpnia 2014 o 14:20

Powolność i rozleniwienie umysłu i ciała spotkałam nie tylko w Malezji – też i innych krajach Azji pd-wsch. Również na południu Europy gdzie jestem już dłuższy czas. Moje przemyślenie jest takie: albo się przyzwyczaisz i wpasujesz albo wykitujesz z nerwów;). Trzeciej drogi nie znam.

Odpowiedz

Marcin Wesołowski 15 września 2014 o 14:25

Mieszkałem i pracowałem kiedyś w Chinach. Nabrałem tam pewnej obojętności na wiele spraw: tłumy, smród, dziwne (z europejskiej perspektywy) zachowania. W Polsce mam problem, bo przy jedzeniu mogę rozmawiać o wszystkim, i dopiero jak poruszam te „wszystkie” tematy, zdaję sobie sprawę z tego, że inni przestają jeść.

Co do Malezji, odwiedziłem ją w tym roku w styczniu i przyznam się, że się zakochałem. Jak dla mnie, Malezja to niby europejski kraj włożony do Azji, uporządkowany jak na Azję, a przy tym nadal orientalny.

Zamieszkałbym!

Odpowiedz

Sebastian 2 lutego 2015 o 10:17

Czendal, lub czendol, ale nie dżendol. :D

Odpowiedz

Kliknij tutaj, aby anulować odpowiadanie.